Biblia a mit
Konferencja naukowa
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń
15 maja 2025
Pismo Święte jako specyficzny świadek Objawienia Bożego dociera do nas za pośrednictwem języka ludzkiego. Spisane i redagowane na przestrzeni wieków, ma ono różnych autorów i redaktorów, którzy stosowanie do swoich uwarunkowań literackich, kulturowych i historycznych dzielili się świadectwem o swoim doświadczeniu Boga działającego w historii. W tym kontekście nie jest zaskoczeniem, iż autorzy biblijni sięgali do literatury mitologicznej (religijnej) starożytnego Bliskiego Wschodu, by wyrazić doświadczenie religijne Izraela. W ostatnich dekadach zauważa się w nauce zmianę nastawienia wobec mitów starożytnego Bliskiego Wschodu i ich obecności w Biblii, co wynika z nowych podejść interpretacyjnych do Pisma Świętego, przede wszystkim socjologicznego i antropologii kulturowej.
To nowe spojrzenie na relację między Biblią i mitem stanowi punkt wyjścia do kolejnej konferencji poświęconej hermeneutyce biblijnej organizowanej przez Wydział Teologiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wśród pytań orientujących tematykę konferencji przewidzianej na 15 maja 2025 roku można wskazać następujące:
- Jak mit jest rozumiany dzisiaj przez współczesną naukę?
- W jakiej relacji pozostają ze sobą mit i historia?
- Jaką hermeneutykę mitu proponuje się dzisiaj w nauce?
- W jaki sposób Biblia korzysta z mitów starożytnego Bliskiego Wschodu? Pytanie dotyczy nie tylko Starego Testamentu, ale również Nowego i jego relacji wobec mitów grecko-rzymskich.
- W jakim zakresie mitologia ościennych ludów mogła wpływać na kształt religii biblijnego Izraela?
- W jakim stopniu można mówić o specyfice języka mitologicznego Biblii?
- Czy możliwa jest teza, iż biblijny Izrael na przestrzeni wieków stworzył swoje własne mity, które rodziły się na kanwie konkretnych wydarzeń historycznych, jak na przykład mit „pustej ziemi” w dobie wygnania babilońskiego?
W ramach głównej sesji przewiduje się następujące wystąpienia:
- prof. dr hab. Dariusz Kotecki (UMK Toruń), Chrystologia Nowego Testamentu a mitologie grecko-rzymskie
- dr hab. Marcin Majewski, prof. UPJPII, Ewolucja obrazu Jahwe na tle religii starożytnego Bliskiego Wschodu
- dr hab. Maciej Münnich, prof. KUL, Jahwe a Ba‘al: w jakim stopniu można mówić o baalizacji jahwizmu?
- prof. dr hab. Marek Parchem (UKSW Warszawa), Jaka historyczność biblijnego Daniela?
- prof. dr hab. Zdzisław Pawłowski (UMK Toruń), Mit i historia w narracjach biblijnych. Perspektywa hermeneutyczna
- prof. dr hab. Marek Szulakiewicz (UMK Toruń), Jak możliwa jest nauka, czyli o mitach naukowego obiektywizmu i nie tylko.
W ramach konferencji będę miały miejsce dalsze dwie sesje, do udziału w których zapraszamy naukowców, szczególnie biblistów, ale też historyków i orientalistów, z innych ośrodków uniwersyteckich w Polsce. Zaproszenie jest kierowane do samodzielnych pracowników naukowych, jak również do doktorantów. Czas wystąpienia w formie komunikatu to 15 minut. Propozycje komunikatów (temat wraz z abstraktem do 1,5 tysięcy znaków) podejmujących tematykę konferencji należy zgłaszać do 31.12.2024 roku na adres konferencja@bibliaimit.pl. Informacja o włączeniu danego komunikatu w program konferencji zostanie przekazana osobom zainteresowanym do 19 stycznia 2025 roku. Przewiduje się, iż komunikaty zostaną opublikowane, po przejściu procesu recenzyjnego, w czasopiśmie Biblica et Patristica Thoruniensia.
Program konferencji zostanie przedstawiony w początkach lutego 2025 roku. Strona internetowa konferencji zostanie uruchomiona 1 marca 2025 roku, przez którą będzie można rejestrować swój udział w konferencji. Konferencja odbędzie się w trybie kontaktowym i zdalnym. Ta druga forma udziału wymaga również zgłoszenia, gdyż po zarejestrowaniu otrzyma się tuż przed konferencją link do transmisji.
Przewiduje się opłatę konferencyjną, w ramach której oferuje się obiad, kawę oraz materiały konferencyjne. Organizatorzy nie zapewniają noclegu. Na stronie internetowej konferencji znajdą się informacje dotyczące możliwości zatrzymania się w przystępnej cenie w Toruniu.